Dick Pieksma (30 mei 1953 – 17 juli 2006) groeide op in Amsterdam waar zijn ouders een garage hadden. Dick studeerde natuurkunde, maar de drang naar vrijheid kreeg de overhand. Hij stopte met zijn studie en ging varen als zeezeiler op wedstrijdschepen.
In zijn geliefde Amsterdam kwam hij graag iedere keer terug en in zijn zoektocht naar ongebondenheid en non-conformisme voelde hij zich thuis bij de opstandige studenten en krakers uit de jaren ‘70 en begin ‘80. Hij werd zelf kraker van de kantine in Amsterdam oost. Het pand ernaast dat nu het Loyd Hotel is werd destijds gebruikt als jeugdgevangenis. Hij had twee rechterhanden en hij maakte diverse gekraakte panden weer bewoonbaar door elektra, gas en watersystemen aan te sluiten.
Naast zijn activiteiten binnen de kraakwereld en zee-zeiler had hij zijn fotografie. Zo kwam hij in de jaren 70 en 80 ertoe om de beschilderde afbraak muren en beschilderde dichtgetimmerde ramen en deuren in Amsterdam te fotograferen. Deze muren, ramen, deuren en daken waren vaak origineel en met humor vorm gegeven, maar de beschilderde dichtgespijkerde huizen werden ook pamfletten waarop een fundamenteel protest te lezen was om de afbraak en verkoop van de stad tegen te gaan.
De woningnood werd aangeklaagd, protesten tegen het horizontaal splitsen van woningen ten behoeve van het kapitaal, en bovenal de vele vaak monumentale panden werden moedwillig aan de tand des tijds blootgesteld. Waarna het voor projectontwikkelaars een mogelijkheid werd om een sloopvergunning te krijgen om daarna hun discutabele projectplannen uit te kunnen werken. Leegstand werd een verdienmodel. Door het kraken van deze panden en daarmee op te komen enerzijds voor de woningnood en anderzijds voor het behoud van historisch erfgoed zijn tot op de dag van vandaag gelukkig veel historische gebouwen overeind gebleven. In het oostelijk havengebied vind je veel voorbeelden van gebouwen die dankzij de krakerstijd uit de jaren 80 en 90 nu nog bestaan. Voorbeelden zijn : Koffiehuis de KHL en de Kantine (Fosco) op de oostelijke handelskade en op het KNSM eiland: Edelweiss, Open haven museum, botenloods Loods 6 , pand 6 en nog meer.
De dia’s zijn een uithangbord van de periode 70 -80 met vastgelegde creatieve uitingen en ludieke protesten. Naast andere documentatie uit deze periode vormen de dia’s een bijdrage aan de stem van mensen die mogelijk wat ongeorganiseerd maar wel degelijk een kijk op de situatie hebben waarop beter geacteerd zou moeten worden. De gemeente liet zowel van de kant van de projectontwikkelaars als aan de kant van de kraakwereld beleid liggen. Zo zijn er vele historische panden gesloopt maar ook aan de kant van de krakers drong idealisme naar de achtergrond en profiteerden een aantal van hen bovenmatig van het gemeentelijk wanbeleid.
Deze dia’s kunnen een bijdrage leveren aan een kijk op de jaren 70 en 80 en een bijdrage zijn voor een woonbeleid in de huidige tijd. De woningnood uit de jaren 70 en 80 is anno 2025 nog steeds heel actueel. Was kraken toen een optie om aan een woning te komen, nu zijn jonge mensen genoodzaakt om langdurig bij ouders te blijven of zelfs in hun auto te wonen. Veel kijkplezier en warme groet van Yolly van Loon partner van Dick Pieksma.
Dutch Graffiti Library: ‘Amsterdam heeft vanaf de jaren 70 een grote rol gespeeld in het ontstaan van de graffiticultuur. Wij zijn verheugd deze serie dia’s te mogen conserveren. De dia’s zijn van historisch belang, duiden een tijdsgeest en geven inzicht in het street-art fundament van nu’.
Tekst: Yolly van Loon
Foto’s: Dick Pieksma