Dat de jeugd van Amsterdam, los van enige kennis over New York graffiti, in de tweede helft van de jaren 70 aan name writing doet is een feit. De punk scène manifesteerde zich nadrukkelijk in de stad en illustere namen als Vendex, The Dumb en De Zoot zijn overal zichtbaar. Dat sommige schrijvers eind jaren 70 pas de New Yorkse graffiti op het spoor komen bewijst een passage in een artikel van Diana Ozon, zij schrijft; Samen met o.a. Koekrantoprichter en latere sjabloonmeester Hugo Kaagman, laat Dr. Rat zich inspireren door het in de ramsj bij De Slegte verkregen fotoboek van Norman Mailer: Watching My Name Go by.
Er is de afgelopen jaren veel geschreven en er is een inhaalslag gemaakt in de kennis en de verslaglegging over de ontstaansgeschiedenis van de Amsterdamse graffiti-cultuur. Algemeen wordt aangenomen dat ‘echte’ New York graffiti niet eerder zichtbaar was in Amsterdam dan het moment wat Ozon in haar artikel aanhaalt en dat er zeker geen graffiti is geëxposeerd en gepromoot voor eind jaren 70… of toch..
De tip
Mei 2020: “In een instagram story van een kunsthandelaar uit Amsterdam worden zeefdrukken aangeboden. Ze zien er dope uit, mogelijk is het wat voor Dutch Graffiti Library”, krijgen we getipt. Na direct contact te hebben opgenomen en een afspraak te hebben gemaakt zien we de zeefdrukken. Het blijkt om een set van 6 prints te gaan op het formaat van 48 x 65 cm. De zeefdrukken zijn van zeer goede kwaliteit en nog belangrijker de afbeeldingen zijn cool. Het is meteen duidelijk dat dit begin jaren 70 New York graffiti materiaal is. We zien subways met tags van VAMM, RIOT 117, SNAKE en omschrijvingen als 110 street subway New York, Brooklyn Bridge, Coney Island. Alle zeefdrukken zijn met potlood gesigneerd Bill Meyer 1974, er zijn 5 stuks genummerd en 1 is een AP (artist proof). We nemen de prints over, zonder enige achtergrond of indicatie waar ze vandaan komen.
Wie is Bill Meyer
Bill (Chaim) Meyer (10 December 1942) is geboren in Australia, hij studeerde af aan de Melbourne University in kunstgeschiedenis en talen en vervolgens aan de National Gallery Art School en voltooide zijn formele kunstopleiding aan het Royal College of Art in Londen (1972). Vanaf 1973 werkt hij veel vanuit New York city waar hij documentatie verzamelt over de New Yorkse subway graffiti en het stedelijke Amerikaanse landschap. Het materiaal wat hij verzamelt en de foto’s verwerkt hij in zijn zeefdrukken. Hij geeft zijn visie weer doormiddel van collages, schetsen en montage van foto’s gecombineerd met teksten. Al het graffiti materiaal wat hij in 1973 en 1974 in New York verzameld verwerkt hij in een serie zeefdrukken onder de naam “New York subway graffiti & the American landscape”.
Begin 1975 wordt Bill Meyer uitgenodigd om in mei van dat jaar zijn werk over New York graffiti te exposeren in ISRAEL GALERIE LINKA aan de Prinsengracht 690 in Amsterdam. De expositie zal, voor wat nu bekend is, de eerste landing zijn van New York graffiti op Nederlandse bodem.
De diefstal van graffiti posters
Eind april 1975 komt Bill Meyer naar Amsterdam om aanwezig te zijn bij de opening van zijn eigen tentoonstelling ‘New York subway graffiti & the american landscape’ Er zullen zeefdrukken, foto’s en tekeningen van Meyer te zien zijn.
Op zondagavond 27 april 1975 besluit Bill Meyer de stad in te gaan. De tentoonstelling moet gepromoot worden en in de geest van het onderwerp wordt dit gedaan door een wildplak tocht. In de Oudemannenhuispoort (Boekverkopersteeg) bij de Universiteit van Amsterdam is hij bezig met het plakken van posters voor zijn aankomende expositie New York subway graffiti & the American landscape. Vier posters heeft hij al opgeplakt met bruine cellotape. De complete poster oplage is limited tot 450 stuks. Bill kijkt in het rond en ziet een kortharige jonge man, Bill geeft hem een stift en nodigt hem uit om graffiti te schrijven. De man toont direct een politie I.D. kaart. “Het is verboden om posters te plakken”. “Zelfs in de Universiteit vraagt Bill Meyer aan de politieman. “Ben je Engels” wordt er gevraagd, Bill Meyer geeft aan dat hij oorspronkelijk uit Australië komt. Er worden vijftig posters in beslag genomen en er wordt hem om zijn werkvergunning gevraagd. Bill Meyer is maar een paar dagen in Amsterdam en voor het maken van kunst heb je geen werkvergunning nodig. De politie rijdt weg in een oranje Volkswagen.
Op 30 april rijdt Bill Meyer naar het politiebureau aan de Singel en daarna het bureau nabij het Leidseplein om opheldering te vragen over de posters. Er blijkt door de Amsterdamse politie geen rapport opgemaakt te zijn van een inbeslagname. Ze geven zelfs aan dat er geen politie op die bewuste zondagavond is geweest in de buurt van Oudemannenhuispoort. Meyer doet daarom aangifte van de diefstal van 50 graffiti posters. Opmerkelijk anekdote is dat twee jaar daarvoor zich een vergelijkbaar incident voordoet. Bill Meyer werd bijna gearresteerd op 20 augustus 1973 omdat hij de graffiti in de New Yorkse metro fotografeert. Het was deze foto die staat afgebeeld op de in Amsterdam door de politie in beslag genomen posters.
De opening in galerie Linka
De opening van de tentoonstelling in Galerie Linka vindt plaats op 1 mei 1975. De aanwezige maken voor het eerste kennis met New York graffiti. In alle beslotenheid landt het fenomeen op Nederlandse bodem. De afwezigheid van de posters in het Amsterdamse straatbeeld hebben er mogelijk voor gezorgd dat deze kennis binnen de muren van de galerie is gebleven. Voor de gang ‘van het museum naar de straat’ was het in 1975 nog net iets te vroeg…
Onderzoek en tekst: Dutch Graffiti Library, 2020.
Zeefdrukken: collectie Dutch Graffiti Library
Bronvemelding
– Inventaris van het Archief van Israel Galerie Linka, Stadsarchief Amsterdam
– Inventaris van de Collectie Stadsarchief Amsterdam
– Quote Diana Ozon uit; Ivar Vičs, graffiti king Dr. Rat